ABARENG kalaban nyongop are, lalake’ se pon bannya’
kompoyya ganeko pon alandhu’ teggalla, agabay bidhingan.
Ta’ eka-sangka, lalake’ ganeko bakal abali neggu’
landhu’, arabas mangas, tonas, malegga teggal se pon ta’ pate ebikes na’poto,
nape pole kantos kompoyya.
”Areya teggal, mon eparatene sajan lebar, bannya’
ollena ka rebba mon eare’. Mon laju ngare’ bagiyan tengnga’an ya e pinggir
sajan ombut,” oca’na dhalem pekkeranna, sambi mamanjeng landhu’na, jugan
malorga nyabana se pon ngak-engngok. Roko’na ta’ loppa esergu’.
Teggal se badha e penggir jalan ganeko lakar lako
epenta oreng sopaja duli ejuwal. Namong aba’na gi’ lebur dhu’-landhu’an,
saenggana ta’ ejuwal.
”Mon ejuwal, bula nape elandhu’a?” Sem-mesem balibis
bakto oreng se nabar teggal ganeko
”Sampeyan kan pon seppo. Pon baktona bu-ambu e roma.
Pon ta’ parlo alandhu’ pole,” saodda oreng ganeko.
”Dika ne nemmo bai, aneko mon ejuwal, na’poto bakal
jau se ngare’a, nyareya tonas. Neser bula ka na’ poto. Mon gun ngare’ e dhinto,
enggi nyaman.
Maos jugan
- carpan: Ngabas
- Warung Maduara, Kenapa 24 Jam
- Perjalanan dan Perjuangan Dakwah Abu Hasan al-Shadhili
- Puisi Madura: Ngaji e Lencak Socce
- AH Hasmidi Lebur ka JokPin
Saso’onan pon olle, mole, maske ta’ usa buwa’ bikep,
garubak nyaman. Bula gi’ terro ataneya, sanajjan coma sabbrang, e penggirra
teggal neko.”
”Ta’ ebagi teggalla, Ke?”
”Enten,” saodda sambi badanna pon ta’ sodek. Oreng
ganeko pon nyengla dhari teggal ganeko. Kae ganeko paggun abas-rabas penggir
teggalla. Ollena bas-rabasanna sambi eobbar sopaja daddi dhu-landhu ka teggal
ganeko.
”La loppae ta’ nyambi latthong, jano kan sajan bagus
ka tanana,” oca’na sambi nyergu’ roko’na.
Manabi eoladi dhari omor, otaba badanna se pon ta’
soga’ pole, mastena pon ta’ nyergu’ roko’, nape pole gi’ entar ka tegalla otaba
alandhu’.
Tape sonar are se ngombar dhari temor lako matombu
pekkeranna sopaja toron dhari lencak. Kajuwan ban nyennana tonas e padduna
teggal katon lok-ologan menta entare.
Bakto gi’ ru-buru entara ka teggal, gi’ epasenga’ mon
na’potona sopaja bali’ bu-ambu e kobungnga. Namong, badan ganeko aropa’agi
badan se pon lakar lako aguli.
”Sengko’ mon badan ta’ aguli sakale, ya sajan sake’,
ta’ nyaman neng-enneng malolo,” oca’na polana ta’ ebagi ajalanan, tako’ sake’ e
tengnga jalan.
Sabab sabban sake’ e kona ana’na se kapeng tello’.
Saenggana bannya’ oreng se nyapot, biyasana lakar badha e romana ana’na se
nomer dhuwa’, ngoca’ terro lan-jalananan polana abit ta’ nengale kompoy.
Lan-jalanan. Bakto ganeko aba’na lakar pon ta’ pate sehat.
”Enggi epabaramma’a pole bila pon seppo. Ta’ ebagi
ajalan, padhana se esoro. Ta’ ebagi aroko’ padhana se edulange sakale.
Mon ta’ ebagi mon dokter soro ja’ ngakan neko, ja’
ngakan neko, gallu rowa, baktona aba’na gi’ korang sehat, ehhh pas ngoca’,
’engko’ ta’ ekaneserre ya? Ya dina enome aeng bai’, mare laju cara ganeko
oca’na.
Buh empon, bila empon, bila pon towa neko lakar
padhana se abali ka na’-kana’. Na’potona se kodu laten arabat reng towana.
Sanajjan cara nape bai reng towana, ekoca’a meller
enggi pon towa. Baramma gi. Ju bikan na,” totorra na’potona settong bakto.
”Banne ta’ ekaneserre, pon genna’. Epaenga’ barinto,
bariya, mare. Aneko bula banne arerengennan. Dika ma’le tao, dika polana bakal
towa ban bakal daddiya oreng towa keya,” totorra na’potona e laen kasempadan.
Maos jugan
- carpan: Eselpettagi
- Orasi Lathif di Tengah Ngobrol Pemikiran
- Ngosap Dhadha, Nyangkole Kerrong
- Sanja' Taresna, Helmy Khan
- Narto Lebur ka Oreng Bine'
***
Ta’ ekarassa are pon aban, salaja penggiran teggal
ganeko pon badha bersena. Are ganeko keya olle alandhu’, agabay bidhingan
sanajjan coma settong malonjur e penggir.
Ollena ngetthok bungkana sabbrang pon badha’an keya.
Kae ganeko aromasa pon kodu abali ka romana. Sanajjan aba’na pon ta’ eparanta
binena, asabab binena pon badha e sowarga.
Aba’na apangrasa badha se korang asabab kadhang
paladinna ta’ padha.
”Sampeyan palemana pon, Ke?” badha oreng lebat atanya.
”Aban neko pon, Cong. Neko pangara ngaterragiya
sandhal ban maccowa landhu’.”
”Ma’ kaburu, Ke?”
”Acaca ban dika, longor gallu’ dika lakar,” se kadhuwa
ngakak.
”Neka’ roko’ gallu, Ke. Buh sampeyan. Katon gi’ ta’
tobang sakale ora’na.”
”Dika nemmo bai. Roko’ nape ganeko? Dika lakar
lendha’an, Cong. Keng gi’ ta’ abine.”
”Tore mon sampeyan abineya pole,” oca’na sambi
ngalakkak.
”Ma’ bula se epatabari abineya pole? Ja’ dika gi’ ta’
abine sakale, se la pon towa.”
”Kaula gi’ ngodha, Ke. Sampeyan ma’ jeng-bajeng gallu
alako teggal, alandhu’? Ta’ ebagi ka na’ potona bai.”
”Enggi aneko pon ebagi ka na’poto. Keng na’poto gi’
kaso. Enggi esarbu gallu mon bula. Giliran. Mon eantossagi malolo, dhu baja
nape, se kemma se sempat.
Mon cara ba’-aba’an neko mon ta’ alako tane dhu nape,
mon ta’ atane dhu nape, e dhinto se pendha gampang aeng neko buruwan.
Enggi tantona tadha’ oreng atane padhi. Tape, enten
ta’ menta bantowan berras. Ta’ rep-arebban. Sakilo. Dhukilo. Tadha’.
Atane jagung cokop ekakan sataon benteng. Na’poto
sehat, baras, ga’-soga’ kabbi. Ta’ koros. Ta’ perorosen. Enggi epakane, ta’
egir-gigiri malolo.
Lamba’ berras lakar larang. Enten tadha’ oreng aserro
lapar. Ja’ rengan padha atane. Bannya’ se etamen mon lamba’. Ja’ rengan padha
bajeng alako.
Nape bai ekalako, pon se penting mon kerana bakal olle
berras, olle jagung, bakal daddi se ekakana.
Sengka ban todhus se rep-ngarebba paberri’na oreng.
Nape pole sampe’ ta-menta ka tana manca. Mangkat rombongan ka Tana Jaba, gun
entar ta-menta.
Nyambi dalubang, ca’na agabaya masjid, agabaya
pondhuk. Todhus. Dha-badhana gun ekakana dibi’. Gun matodhusan bangsana dibi’.”
Lalake’ towa ganeko pon ngacopok kadibi’an. Lalake’ se
matabar roko’ ganeko pon nyengla ban sapedha motorra.
”Gun-gunna oreng ta’ dhapor onggu. Sateya na’-kana’
nompa’ sapedha motor, monyena la ta’ ekaedhing. Dina ma’ nompa’ sapedha motor,
mon berras larang paggun ngadhus.
Buhh mandar tombuwa kana sabbrang. Ma’ le pendha badha
eangka’agiya ka kompoy bila amaen ka roma. Temmo ju endha’ ka sabbrang mon
na’-kana’ sateya. Sateya longga, tales, la ta’ ebikes mon na’-kana’, banne
kakanan sateya’an, ca’na. La nemmo bai.
Bila cara sateya berras larang, ya gun ngadhus se
badha. Aba’ la ta’ tao apa’an se daddi kakanan mon sateya’an. Ja’ sateya, maske
kakananna man-nyaman jarowa’ bannya’ se rengkeng.” Oca’na sambi mole. (*)
Palalangan, 20 Sa’ban 1445
*Mat Toyu Pangarang buku Embi' Celleng Ji Monentar, Kerrong ka Omba', Sokana, Ngejung. Samangken nettep e Karduluk Sumenep, ngajar e STIDAR tor SMPI-MA PP Nurul Jadid Kokkowan.
Sumber: Radar Madura