Reng bine se gi' aomor petto bellas taon jareya seggut
etangale nyapowe taneyanna sarta mowang burombu se gaggar e adha'na pagar
romana.
Biyasana, baja gu-laggu e bakto mata are gi' ta'
ngombar, kana' jareya adabu' ba-rebba se
buru nyolbu' se tombu e penggirra pagarra. Ropana kana' jareya buru mole dhari
tana Jaba. Kabarra ta' kera abit neng Sumenep, aba'na kodu abali pole ka Jaba.
Re-saarena, kana' bine' jareya kaoladan bajeng ato-banto
ebuna e dhapor. Mon polana, kana' bine' jareya buru samenggu abidda apolong ban
reng towana. saellena abit asakola ka Jaba. Mongging lebbi tello taon abidda, nerrossagi
asakola.
*
"Bing, marena reya, ebu' badha kaparlowan
sakejja' ka lowar. Ba'na ja' jalanan, ya. E bengko polana tadha' oreng. Eppa'na
la mangkat ka tengnga tenggal." Pamentana ebuna ka Fatimah.
Reng towa lake'na, se anyama Samin pajat lebur atane.
Sadaja pangoreban masakola ana'-na ekaolle dhari atane sareng alako adherreb ka oreng.
Gu-laggu parana, Samin mangkat entar ngongngang
tamennan jagungnga e teggal. Kobater pamengkangnga eyambari ajamma tatanggana
dibi'.
Sabban are, biyasana badha bai ajam oreng se ngarkar,
nyolpe’ sabadhana bigi jagungnga. Mangmang mon edhina ta' esapot sakale
saenggana marogi ka tatamennanna e budhi are. Tombu rang-rang ban buddhu ta'
maolle hasel.
E tabunna teggalla, Samin kadhang ker-mekker ka
dibi'an. Ngonjurragi sokona, pekkeranna nojju' dha' parkara kawajibanna aba'na.
Otamana, nyareyagi reng lake' kaangguy aladine tor nyambi jalan kabagusan dha'
kaodhi'an potrena.
"Tang ana' sakejja' laggi' la para' se mareya
akuliya. Ban lalake' padhana sapa se akaterrowe tang ana'." Saodda, e
dhalem atena sambi mekker, las-ngalas essena pekkeranna, kaangguy mabunga
ana'na.
Samin duli abali ka bengkona. Asabab, mata are la
ngocel tenggi sapamanjengan. Ropana, aba'na ce' abidda, ker-mekker kadibi'an e
tengnga teggal. Samin buru enga' ja' dhaggi' ra'-para' sar-asar maba. Badha
pangraja se bakal mamoy ka romana.
**
"Ka'dhinto kobina, Pa'." Saoddana, potrena.
Sadhapa'na Samin ka romana, toju' ekeppay badanna.
Ta' ambu esoro, Fatimah ngangka'agi samorong kobi
sareng guringan geddhang se gi' anga' ka eppa'na, se badha e palemper romana.
"Iya, Bing." Saodda Samin aromasa bunga
ngangunge na'-poto se paraten, dibasa pekkeranna.
Sajjegga nerrosagi asakola ka Jaba olle beasiswa
pamarenta, Fatimah lebbi dibasa. Pekkeranna ban akhlagga ce' leburra.
Kalowargana kana' jareya tantona padha senneng.
Ngagunge ana' se penter ban pangaonenganna atamba lebbi bannya'. Bida, moso
kabadha'an e kalowargana se gun tammadan SD.
"Daggi' baja asar maba, ja' kalowaran, ya, bing.
Engko' e dhinna' bakal kadhatengan tamoy. Ba'na bisa ato-banto embu'na e
dhapor," saodda Samin ka ana' bine'na.
"Enggi, Pa'." Nyaot Fatimah, sowarana lere
sambi nyengla dhari kennenganna, nojju ka kamarra.
*
E baja mata are ondhung ka bara', tamoy jareya tanduk
ka romana. Kaoladan dhuwa' reng oreng lake' asarongan, akalambi batik etangale
toron dhari kateteyanna, pasda dhari kaca jandila Fatimah.
Samin duli nyambut tamoyya. Ta' jamburungan, tamoy
jareya noro' senneng. Aromasa aba'na e hormadi. Ropana, tamoyya, ponggabana
kacamadan se gasek ato-banto aba'na e dhalem parkara tane.
"Bing, kobi ban guringnga geddhang kassa'
aterragi ka adha'. Daggi' tako' dala kacep." Saodda ebuna, abala ja'
tamoyya eppa'na dhapa'.
"Enggi, bu." Saodda Fatimah, nyambat
pakonnna reng towa bine'na.
Dhari dhaporra, Fatima ajalan laonan ngangka' talam
nojju dha' kennenganna tamoy, le-lere tako' nompa.
E adha'na tamoyya eppa'na, Fatimah nondhuk toju'
atempo, ngangka’ tong-settong cangker kobina. Eppa'na duli nyaba' ka adha'na
tamoyya.
Abit badha e tana Jaba, Fatimah ta' aromasa todhus
tatemmo ban reng anyar otaba sengka tatemmo ban reng-oreng se gi' buru kennal.
Tantona parkara jareya ekaolle e bakto aba'na asakola.
Ropana eppa'na katamoyan ponggabana pamarenta. Badha
dhuwa' oreng. Sesettong gi' ngodha, robana ban omorra ta' jau, rakera buru
tello polo tello'.
Ngabassagi robana Fatimah, atempo ngangka' cangkerra
kobi dhari talam e adha'na eppa'na. Tamoy se ngodha'an jareya mesem, terros
mandeng ka robana Fatimah. Kana' bine' jareya pajat esak robana, kole'na koneng
ngamonyor.
Ta' jamburungan, ngabassagi potrena Samin, robana
lebur eabassagi, pamesemma ta' lekkas serna, bakalan seggut ngalemba' robana e
budi are.
Ngaonenge tamoy jareya mandeng ka aba'na, Fatimah nondhuk,
mesem sakejja', duli abali ka dhaporra.
"Ngereng, pasaeyagi. Ja' giba namoy." Saodda
eppa'na ngatorragi ka'angka'an se badha dha' ka tamoyya.
"Enggi, ta' langkong cangkolang." Tamoy
jareya on-laon nyelen kobi ka lepek cangkerra. Asabab, gi' egarassa panas.
"Ganeka potre sampeyan, Pa'?" Atanya tamoy jareya mokka' dha-kandha, ropana
tombu rasa penasaran, nangale reng bine' ngodha, raddin robana.
"Enggi, lerres, Pa'."
"Ow ow ... Enggi. Asabab buru etangale,
Pa'." Nyaot tamoyya kaangguy ajellasagi, sopaja ta' kalero maksot tor sala
atengka entar namoy ka compo'na oreng.
"Enggi, potre kadissa' abit badha e tana Jaba.
Langkong dhimen para' tello taonan."
Samin nyaot apareng oneng.
"Ta' ngagunge bakal," saodda tamoyya, mesem
ka Samin sambi ngala' kobi.
"Bunten, Pa'. Diggal ma' matotok sakola'an gallu.
Budhi are pola badha se kenceng lastarena akuliya." Saodda, ka tamoyya.
"Loppa. Neka ponakan kaula. Sangaja eajag. Buru
daddi Ponggaba. Olle sataon. Dhimen, akuliya e Bogor." Saodda tamoyya,
ngenallagi.
Se katello adha-kandha, kabadha'an kaodhi'an petane e
disana. Molae bantowan pupuk kantos parkara laenna, se ta' nyengla dhari
parembagan tane.
Ta' jamburungan, lalake' se ngodha jareya nyangke'
arembag parkara tane. Aba'na pajat kalowaran ngengenge kabadha'an Partaneyan
bakto akuliya.
Para' dhu ejjam lebbi, Samin ban tamoyya ator-catoran.
Pa' reppa'na, ebuna Fatimah kalowara dhari romana. Tamoy jareya ropana la
apamidan mole.
"Ba, kaburu se palemana," saodda ka tamoyya.
"Aneka ampon abit, ta' egarrasa pon para' magrib,
bu', " nyambat tamoy jareya sambi kalowar dhari palemperra.
Saellana tamoy gella' ampon padha gubar. Duli
eparengkes se anyama cangker kobi ban karena dha'aran ka dhaporra. Fatimah
saksek marengkes.
**
Tello are laggi' Fatimah bakal mole ka Jaba.
Saellana mare abajang magrib, Reng towa bine'na
Fatimah ngancae lakena toju' apolong epalemperra romana ngampar lama’ teker
manjalin. Se kadhuwa jareya nerrosagi adha-kandha. Se lake' sokona kaoladan
jur-ngonjuran maelang rassa lesso, nyo-ngaronyo e badanna, toju' asareng
robiyan. E adha'na palemperra romana.
Ngoladi reng towana dibi' akompol, ta' dumadiyan
Fatimah noro' toju' along-polong e seddi'na sowargana aba'na se gi' kaoladan
padha sehat.
"Bing, engko' ban embu'na reya terro atanya se
saongguna. Ba'na kodu ajawab pajujur." Eppa'na mokka' atanya', sambi mesem
ka ana'na.
"Enggi, atanya ponapa bisaos. Tore, nangeng ja'
atanya se berra'." Saodda Fatimah, agaja’ ka reng towana.
"Sakejja' laggi' ba'na para' mareya akuli.
Ra-kera apa tojjuwanna saterrossa."
"Ta' oneng. Nangeng abdina terro nerrosagiya.
Malar moga, manabi badha rajekke tamba'an abdina bakal S2 lebat beasiswa
pamarenta. Sambung du'a biddu'a, enggi."
Samin ngedhingngagiya saodda ana'na.
Aba'na saestona gi' kellar kaangguy nyangkole potrena
asakola matotog kantos mare S2 maske kodu abalangaja. Apapole, aba'na seggut
bajjra ajalane lalakon tane. Otamana, namen bako.
"Bagus mon enga' jareya, Bing. Ompamana,
sabelunna nerrosagi pole, badha reng menta ba'na. baramma?"
Fatimah ta' duli nyambat. Rassana berra' ngatorragi.
Maksod tojjuwanna kaangguy ta' duli ngajum kaodhi'an akalowarga.
"Jujur bai, apa ba'na la andhi' lalake' se
paraddu. E dinna' engko' ban embu'na ta' maksa'a. Samoga ba'na ngaolle pasangan
se bagus tengka gulina." Saodda, eppa'na, ajellasagi pangarebba.
"Bunten, tadha'." Saodda, ana'na jareya.
Saongguna aba'na badha pangalebur dha' reng lake', nangeng Fatimah ta' bangal
ngatorragi. Asabab, oneng ka pamentana eppa'na. Ta' olle.
Eppa' ban embu'na gun mesem. Ropana, potrena ongguwan
onggu asakola.
Pareppa'na se katello adha-kandha, ropana badha dhuwa'
oreng manjeng e adha'na pagarra, ngolok salam ce' lantona.
"Pangapora !!! Sowarana reng jareya atamba jarna'
ekaedhing.
Samin duli nyaot mancal manggi'i ka lowar sambi mokka'
labang pagarra. Fatimah ban robiyana duli alebbu ka dhalem romana..
"Dika !" Saodda, eppa'na bunga. Ngatorragi
tamoyya duli masok alonggu.
Ropana dhuwa' reng lake' ponggaba pamarenta, se
sabelunna kengeng alonggu. Malem jareya dhateng pole ka romana. Ngaletter atena
Fatimah, badanna ta' kellar manjeng, saellana ngaonenge maksod tojjuwanna, rasa
kasta tombu e dhalem aba'na.
Nyatana, Fatimah gadhuwan gantongan ate.
Songennep, 5 Januari 2025
*Fendi Chovi, babar e Songennep. Lebur nganggit
careta. Pan-saponapan ongkas serradanna terbi’ daddi buku, ngombar e media
cetak tor media online.